Udar mózgu jest jedną z najczęstszych przyczyn zgonów i pierwszą przyczyną trwałej niepełnosprawności wśród osób dorosłych. Z danych Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) wynika, że każdego roku ok. 15 mln ludzi na świecie doznaje udaru mózgu. 5 mln z nich umiera. W środę 29 października obchodzimy Światowy Dzień Udaru Mózgu, święto ustanowione w 2006 r. przez Światową Organizację Udaru Mózgu (World Stroke Organization).

Udar mózgu rzadko występuje u osób poniżej 40. roku życia, jeśli jednak już wystąpi, jego główną przyczyną jest nadciśnienie tętnicze. Choroba może wystąpić także u około 8 proc. dzieci z niedokrwistością sierpowatokrwinkową.

Nadciśnienie tętnicze i palenie tytoniu to największe czynniki ryzyka mogące doprowadzić do udaru, na które mamy jednak wpływ. Na każde 10 osób umierających z powodu udaru mózgu, cztery mogłyby zostać uratowane, gdyby ich ciśnienie tętnicze było właściwie kontrolowane. Wśród osób poniżej 65. roku życia dwie piąte zgonów z powodu udaru mózgu jest związanych z paleniem tytoniu. Migotanie przedsionków, niewydolność serca i zawał serca to kolejne istotne czynniki ryzyka.

Częstość występowania udarów mózgu spada w wielu krajach rozwiniętych, głównie dzięki lepszej kontroli nadciśnienia tętniczego i ograniczeniu palenia tytoniu. Jednak całkowita liczba udarów mózgu rośnie ze względu na starzenie się społeczeństw.

W ostatnich latach w naszym województwie liczba incydentów udarowych utrzymuje się na stałym poziomie. – W 2022 r. z powodu udaru z systemu ochrony zdrowia na Mazowszu korzystało ponad 10 tys. pacjentów – wyjaśnia Łukasz Jarocki, rzecznik prasowy mazowieckiego NFZ. – W 2023 r. takich pacjentów było 9,7 tys., a w roku minionym 9,9 tys. – dodaje.

Jak rozpoznać udar mózgu?

Najczęstsze objawy to:

• opadający kącik ust,
• trudności w mówieniu,
• niewyraźne widzenie,
• uczucie niedowładu, słabości w jednej części ciała,
• zawroty głowy z zaburzeniami równowagi,
• silny ból głowy, często z nudnościami.

UWAGA! W przypadku podejrzenia udaru mózgu liczy się każda minuta!

Zdarza się, że wspomniane symptomy ustępują samoczynnie. Mogą wtedy zwiastować udar w ciągu najbliższych tygodni lub miesięcy. Dlatego także w takiej sytuacji należy skontaktować się z lekarzem i rozpocząć leczenie.

Warto zaznaczyć, że udar jest nie tylko problemem medycznym i społecznym, ale również ekonomicznym. Generuje bowiem wysokie koszty związane zarówno z leczeniem, jak i powodowaną przezeń niepełnosprawnością zawodową. Około 20 proc. pacjentów, którzy przeżyli ostrą fazę udaru, wymaga stałej opieki, a 30 proc. pomocy w codziennych czynnościach.

Obejrzyj film Akademii NFZ pt. „Udar mózgu: zmniejsz ryzyko zgonu lub niesprawności” i podziel się nim w swoich mediach społecznościowych: https://www.youtube.com/watch?v=Oc0WA3wn0xQ

op. K. Kozłowski, źródło: oddział Mazowiecki NFZ