30 maja obchodzimy zainicjowany przez Międzynarodową Federację Stwardnienia Rozsianego (MSIF) Światowy Dzień Stwardnienie Rozsianego. SM to przewlekła choroba ośrodkowego układu nerwowego. Charakteryzuje się postępującym, nawrotowym przebiegiem związanym z występowaniem tzw. rozsianych ognisk demielinizacji.

Garść faktów według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO):

• Stwardnienie rozsiane (SM) wpływa na funkcje poznawcze, emocjonalne, motoryczne, sensoryczne lub wzrokowe.
• Jest rezultatem ataku układu odpornościowego człowieka na mózg i rdzeń kręgowy.
• Szacuje się, że ponad 1,8 mln ludzi na świecie choruje na SM.
• Chorować mogą osoby w każdym wieku, ale SM częściej diagnozowana jest u młodych dorosłych, zwłaszcza kobiet.
• Terapia SM będzie się różnić u każdego pacjenta w zależności od ciężkości przebiegu choroby i objawów.

W Polsce na stwardnienie rozsiane choruje 40-60 tys. osób.

– W 2022 r. z systemu ochrony zdrowia na Mazowszu korzystało 7302 pacjentów ze stwardnieniem rozsianym jako rozpoznaniem głównym – informuje Piotr Kalinowski z Zespołu Komunikacji Społecznej i Promocji mazowieckiego NFZ. I dodaje: – W 2023 r. takich pacjentów było 7647, a w roku minionym już 7961 – dodaje.

Objawy SM są zależne od tego, w którym miejscu doszło do zapalenia ośrodkowego układu nerwowego. Trudno więc mówić o charakterystycznym dla choroby zestawie symptomów. Można je natomiast podzielić na wczesne i przewlekłe.

Wczesne objawy:

• zaburzenie widzenia (często dotyczą jednego oka),
• zapalenie nerwu wzrokowego,
• zaburzenia czucia w kończynach,
• narastający niedowład,
• zaburzenia równowagi

Przewlekłe objawy to zaburzenia czucia i równowagi, przewlekłe zmęczenie, zaburzenia funkcji zwieraczy, nadmierne napięcie mięśni (tzw. spastyczność), ból o różnym podłożu, zaburzenia funkcji poznawczych i nastroju, brak kontroli nad wypowiedziami słownymi oraz zaburzenia połykania.

Opieka nad chorym na SM jest złożona i często wymaga współpracy neurologa z innymi specjalistami.

Terapia obejmuje:

• leczenie objawowe, łagodzące objawy choroby;
• leczenie rzutów choroby, łagodzące ich następstwa;
• leczenie modyfikujące naturalny przebieg choroby.

O SM pacjenci dowiadują się najczęściej, gdy rozwija się ich kariera zawodowa lub ją właśnie planują, gdy robią plany życiowe, dotyczące m.in. zakładania rodziny i macierzyństwa. Wraz z chorobą pojawiają się niepewność i lęk, dlatego warto sięgnąć do sprawdzonych źródeł po informacje na jej temat, np. do poradnika MZ i NFZ pt. „Stwardnienie rozsiane – przewodnik pacjenta”, który jest dostępny tu: https://akademia.nfz.gov.pl/kategoria-multimediow/e-booki/

op. K. Kozłowski, źródło: NFZ Mazowsze